- Katılım
- 26 Ocak 2013
- Mesajlar
- 4,217
- Tepkime puanı
- 124
- Puanları
- 63
Uyurgezerlik, uyku esnasında kişinin yataktan bilinçsizce doğrulması, yataktan çıkması ve evin içinde dolaşması olarak tanımlanır. Kişi bu esnada kesinlikle yaptıklarının farkında değildir. Yani uyurgezerlik bilinçsizce yapılan eylemlerdir. Uyurgezerlik esnasında farklı davranışlar sergilenebilir. Uyurgezerliğin hafif derecesinde, kişi yatakta oturur, çarşafı, yorganı ile oynar, düzeltir. Ancak ileri safhadaki uyurgezerlik durumunda kişi evin içinde rahatça dolaşır, iki katlı evi olması halinde merdivenlerden kolayca inip çıkabilir, hatta evin dışına bile çıkabilir. Uyurgezerlik atağı esnasında kişi korkması halinde koşturarak kaçabilir, kendini savunmaya geçebilir.
Söz konusu uyurgezerlik nöbetleri birkaç dakika sürebildiği gibi bazı vakalarda 1-2 saat kadar uzayabilir ve genelde uykunun ilk evresinde gerçekleşir. Uyurgezerlik atağı başladığında kişi boş boş belli bir noktaya bakar ve etrafındaki kişilerle iletişime geçmez. Uyandırılmak istendiğinde hemen uyanamaz. Uyandığı andan itibaren anormal hiçbir davranışı olmaz. Uyurgezerliğin altında net bir fizyolojik rahatsızlık yatmaz veya herhangi bir madde kullanımına, ilaç kullanımına bağlı değildir. Çoğu insan tarafından önemsenmese de sosyal ve toplumsal yaşantıyı olumsuz etkiler. Her yaş grubunda görülebilen uyurgezerlik, genelde 5 ila 8 yaş arası çocuklarda daha sık görülür. İleri yaşlarda görülen uyurgezerliğin altında nörolojik sebepler yatabilir. Aşırı beden yorgunluğu, aşırı stresli bir yaşam olabilir. Uyurgezerlik son derece tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Örneğin uyurgezer kişi pencere kapısını hane kapısı sanarak pencereden düşebilir, evin kapısından çıkarak araba kullanmaya kalkabilir. Bu sebeple uyurgezerlik durumunda kesinlikle doktora giderek ilaç ve psikoterapi tedavilerine başvurmak gerekir.
Uyurgezerlik, somnambulizm veya noctambulism ve birçok zaman lunatizm olarak da tabir edilir. Çok bahsedilmesine rağmen, gerçek uyurgezerlik nadir görülür.
Uyurgezerlik, psikolojik olayların fiziksel faaliyete yol açtığı içgüdüsel bir davranıştır. Uyurgezer kişi kısmen yer ve yönünü tayin edebilir. Fakat uykuda gezdiğini hatırlamaz. Bu bozukluğun başlıca belirtisi, kişinin bilinçsiz olarak ve daha sonra da hatırlamayarak, yatağı terk etmesi ve dolaşması gibi bir dizi kompleks davranıştır.
Uyurgezerlik genelde gece uykusunun ilk üçte birlik evresinde ortaya çıkar.
Uyurgezerlik atakları genellikle birkaç dakika ile 1/2 saat arasında sürmektedir.
Tedavi
Uyurgezerliğin tedavisi komplikedir. Bu, çocuğun ilk uyurgezerliğinden sonra, dehşet içindeki ailesinin gösterdiği tepkiden başlar. Uyurgezerleri alışılmadık veya riskli ortamlarda, onlara seslenerek aniden uyandırmak ve onları gereksiz yere tehlikeye atmamak gerekir. Bazı durumlarda bu hiç de kolay olmasa da, onları ihtiyatlı bir şekilde yönlendirerek, yatağa geri götürmek gerekiyor.
Ertesi günü bu olayı gereksiz şekilde dramatize etmeden bir doktorun en iyisi de bir sinir hastalıkları uzmanının yardımına başvurmak gerekiyor. Bu doktor hem gerekli nevrolojik (örneğin EEG) hem de psikoterapik tedbirlere başvurabilir.
Bunun ötesinde uyurgezerin ailesini teskin etmek gerekiyor. Uyurgezerlik – doğurabileceği tehlikeli sonuçlar hariç – çok da ciddi bir hastalık değildir. Genelde gençlik veya erişkenlik çağında ortadan kalkar. Aşırı endişe sadece zarar verir.
Bazı durumlarda stres ve aşırı yorgunluktan sakınmak iyi gelir ve bu nedenle vaktinde davranıp, otojen alıştırma kursları (sakinleşme ve rahatlama yöntemi) gibi rahatlama yöntemlerine başvurulmalıdır.
Oluşabilecek kaza tehlikelerini kısıtlamak amacıyla balkon, ev kapılarını ve camları kilitlemek gerekir. Bu bilhassa yabancı bir ortamda, tatilde veya taşınmadan sonra abartılı bir önlem değildir.
Uzun süre devam eden uyurgezerlikler, psikoterapi ve diazepama tedavilerine iyi cevap verirler.
Söz konusu uyurgezerlik nöbetleri birkaç dakika sürebildiği gibi bazı vakalarda 1-2 saat kadar uzayabilir ve genelde uykunun ilk evresinde gerçekleşir. Uyurgezerlik atağı başladığında kişi boş boş belli bir noktaya bakar ve etrafındaki kişilerle iletişime geçmez. Uyandırılmak istendiğinde hemen uyanamaz. Uyandığı andan itibaren anormal hiçbir davranışı olmaz. Uyurgezerliğin altında net bir fizyolojik rahatsızlık yatmaz veya herhangi bir madde kullanımına, ilaç kullanımına bağlı değildir. Çoğu insan tarafından önemsenmese de sosyal ve toplumsal yaşantıyı olumsuz etkiler. Her yaş grubunda görülebilen uyurgezerlik, genelde 5 ila 8 yaş arası çocuklarda daha sık görülür. İleri yaşlarda görülen uyurgezerliğin altında nörolojik sebepler yatabilir. Aşırı beden yorgunluğu, aşırı stresli bir yaşam olabilir. Uyurgezerlik son derece tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Örneğin uyurgezer kişi pencere kapısını hane kapısı sanarak pencereden düşebilir, evin kapısından çıkarak araba kullanmaya kalkabilir. Bu sebeple uyurgezerlik durumunda kesinlikle doktora giderek ilaç ve psikoterapi tedavilerine başvurmak gerekir.
Uyurgezerlik, somnambulizm veya noctambulism ve birçok zaman lunatizm olarak da tabir edilir. Çok bahsedilmesine rağmen, gerçek uyurgezerlik nadir görülür.
Uyurgezerlik, psikolojik olayların fiziksel faaliyete yol açtığı içgüdüsel bir davranıştır. Uyurgezer kişi kısmen yer ve yönünü tayin edebilir. Fakat uykuda gezdiğini hatırlamaz. Bu bozukluğun başlıca belirtisi, kişinin bilinçsiz olarak ve daha sonra da hatırlamayarak, yatağı terk etmesi ve dolaşması gibi bir dizi kompleks davranıştır.
Uyurgezerlik genelde gece uykusunun ilk üçte birlik evresinde ortaya çıkar.
Uyurgezerlik atakları genellikle birkaç dakika ile 1/2 saat arasında sürmektedir.
Tedavi
Uyurgezerliğin tedavisi komplikedir. Bu, çocuğun ilk uyurgezerliğinden sonra, dehşet içindeki ailesinin gösterdiği tepkiden başlar. Uyurgezerleri alışılmadık veya riskli ortamlarda, onlara seslenerek aniden uyandırmak ve onları gereksiz yere tehlikeye atmamak gerekir. Bazı durumlarda bu hiç de kolay olmasa da, onları ihtiyatlı bir şekilde yönlendirerek, yatağa geri götürmek gerekiyor.
Ertesi günü bu olayı gereksiz şekilde dramatize etmeden bir doktorun en iyisi de bir sinir hastalıkları uzmanının yardımına başvurmak gerekiyor. Bu doktor hem gerekli nevrolojik (örneğin EEG) hem de psikoterapik tedbirlere başvurabilir.
Bunun ötesinde uyurgezerin ailesini teskin etmek gerekiyor. Uyurgezerlik – doğurabileceği tehlikeli sonuçlar hariç – çok da ciddi bir hastalık değildir. Genelde gençlik veya erişkenlik çağında ortadan kalkar. Aşırı endişe sadece zarar verir.
Bazı durumlarda stres ve aşırı yorgunluktan sakınmak iyi gelir ve bu nedenle vaktinde davranıp, otojen alıştırma kursları (sakinleşme ve rahatlama yöntemi) gibi rahatlama yöntemlerine başvurulmalıdır.
Oluşabilecek kaza tehlikelerini kısıtlamak amacıyla balkon, ev kapılarını ve camları kilitlemek gerekir. Bu bilhassa yabancı bir ortamda, tatilde veya taşınmadan sonra abartılı bir önlem değildir.
Uzun süre devam eden uyurgezerlikler, psikoterapi ve diazepama tedavilerine iyi cevap verirler.